UN-nummers: Wat zijn ze en waarom zijn ze cruciaal voor veilig transport van gevaarlijke stoffen?

Als het gaat om het transporteren van gevaarlijke stoffen, is veiligheid van het grootste belang. Een van de cruciale aspecten van veilig transport is het gebruik van UN-nummers. Maar wat zijn UN-nummers en waarom zijn ze verplicht voor gevaarlijke stoffen? In deze blog zullen we deze vragen beantwoorden en het belang van UN-nummers voor veilig transport van gevaarlijke stoffen uitleggen.

Wat zijn UN nummers?

UN nummers, ook wel bekend als United Nations-nummers, zijn unieke identificatienummers die worden gebruikt om gevaarlijke goederen en stoffen te classificeren en te identificeren. Deze nummers zijn vastgesteld door de Verenigde Naties en worden wereldwijd erkend. Ze vormen een belangrijk onderdeel van de logistieke sector.

Het doel van UN nummers is om een uniforme en gestandaardiseerde manier te bieden om gevaarlijke goederen en stoffen te identificeren, zodat zij op een veilige en gecontroleerde manier kunnen worden vervoerd en behandeld.

Hoe worden UN-nummers toegewezen?

UN nummers worden toegewezen door de Verenigde Naties (VN) en worden beheerd door het VN-comité van experts op het gebied van het vervoer van gevaarlijke goederen. Het proces om UN-nummers toe te wijzen is gebaseerd op de classificatie van gevaarlijke goederen en stoffen volgens internationale normen en criteria.

Het VN-comité houdt regelmatig bijeenkomsten waarin experts de classificatie en identificatie van gevaarlijke goederen bespreken. Op basis van deze discussies worden UN-nummers toegewezen aan nieuwe stoffen en goederen, of worden bestaande nummers bijgewerkt indien nodig. Het kan in enkele gevallen voorkomen dat het UN-nummer van een product wijzigt omdat het product in een andere categorie wordt ingedeeld op basis van nieuwe kennis. 

Het toewijzen van UN-nummers gebeurt op basis van een gestandaardiseerd systeem dat rekening houdt met verschillende factoren, zoals de aard van de stof, de mate van gevaar en de mogelijke risico's tijdens het vervoer.

De lijst van gevaarlijke goederen in deel 3.2 van het ADR bevat alle UN(United Nations)-nummers, de indeling voor elk UN-nummer en de bijbehorende vervoersvoorwaarden. Sommige stoffen hebben een eigen UN-nummer terwijl andere alleen onder een verzamelnaam zijn ingedeeld. Een voorbeeld is "UN 1993 Brandbare vloeistoffen, N.E.G. (niet elders genoemd)". Klik hier voor de link naar de download pagina van ADR 2023. 

Waarom zijn UN-nummers verplicht?

UN-nummers bieden belangrijke informatie over de aard van de stof, zoals het type gevaar (bijv. brandbaarheid, toxiciteit), de mate van gevaar en eventuele speciale vereisten voor behandeling en opslag. Vanwege de volgende redenen zijn UN-nummers verplicht voor het transport van gevaarlijke stoffen over de weg, per spoor, over zee en door de lucht:

1. Veiligheid: Het gebruik van UN-nummers helpt bij het identificeren van gevaarlijke stoffen, waardoor passende voorzorgsmaatregelen kunnen worden genomen om risico's te minimaliseren. Denk hierbij aan het gebruik van geschikte verpakkingsmaterialen, labels en veiligheidsvoorschriften tijdens het transport.

2. Noodsituaties: In geval van een ongeval of noodsituatie tijdens het transport, voorzien UN-nummers hulpverleners van cruciale informatie over de stoffen die betrokken zijn, waardoor ze snel en effectief kunnen reageren om de situatie onder controle te krijgen en de veiligheid van de betrokkenen te waarborgen.

3. Regelgeving: Veel landen hebben nationale en internationale regelgeving die het gebruik van UN-nummers vereisen voor gevaarlijke stoffen. Het naleven van deze regelgeving is essentieel om boetes te voorkomen en de veiligheid en naleving van voorschriften te waarborgen

De verschillende klassen van UN-nummers

UN-nummers zijn onderverdeeld in verschillende klassen, die elk een specifiek type gevaarlijke goederen vertegenwoordigen. De belangrijkste klassen zijn:

• Klasse 1: Explosieve stoffen en voorwerpen
• Klasse 2: Gassen
• Klasse 3: Brandbare vloeistoffen
• Klasse 4: Brandbare vaste stoffen, zelfontledende stoffen en stoffen die in contact met water brandbare gassen ontwikkelen
• Klasse 5: Oxiderende stoffen en organische peroxiden
• Klasse 6: Giftige stoffen
• Klasse 7: Radioactieve stoffen
• Klasse 8: Bijtende stoffen
• Klasse 9: Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen

Elke klasse heeft specifieke eigenschappen en vereisten met betrekking tot verpakking, etikettering en vervoer.

Veiligheidsmaatregelen bij het vervoeren van goederen met UN-nummers

Bij het vervoeren van goederen met UN-nummers moeten verschillende veiligheidsmaatregelen worden genomen om de risico's te minimaliseren. Enkele belangrijke veiligheidsmaatregelen zijn:

- Zorg voor de juiste verpakking en etikettering van gevaarlijke goederen volgens de voorschriften.

- Zorg voor geschikt transportmateriaal dat voldoet aan de vereisten voor het vervoeren van gevaarlijke goederen.

- Train het personeel dat betrokken is bij het vervoer en behandeling van gevaarlijke goederen om op de hoogte te zijn van de risico's en de juiste veiligheidsprocedures te volgen.

- Houd rekening met speciale voorschriften voor het vervoer van bepaalde gevaarlijke goederen, zoals radioactieve stoffen of giftige stoffen.

- Zorg voor goede communicatie en samenwerking tussen alle betrokken partijen, zoals verladers, vervoerders en ontvangers van gevaarlijke goederen.

Het naleven van deze veiligheidsmaatregelen is essentieel om de veiligheid te waarborgen en ongevallen te voorkomen tijdens het vervoer van goederen met UN-nummers.

Zie ook onze twee andere blogs over het vervoer van gevaarlijke stoffen: blog 1 en blog 2. 

Zie ook de website van het RIVM voor meer informatie

MSDS 

De producent en/of leverancier van gevaarlijke stoffen is verplicht een MSDS document te overhandigen. Hierin staat alle belangrijke gegevens met betrekking tot de gevaarlijke stof. Zie ook onze eerdere blog; veiligheidsbladen ook wel MSDS documenten genoemd.

In sectie 14 van het veiligheidsblad worden de gegevens met betrekking tot het vervoer van gevaarlijke stoffen genoemd. Hier staat ook het UN-nummer van het product.

Meer informatie?